50 lat kodu kreskowego

Dziś ponad miliard produktów na świecie posiada kod kreskowy. Opiniotwórcza brytyjska telewizja BBC uznało go za „jedną z pięćdziesięciu rzeczy, które stworzyły światową gospodarkę”. Każdego dnia dźwięk skanowanych kodów kreskowych wybrzmiewa na całym świecie ponad 10 miliardów razy. 

Jak działa kod kreskowy?

Kod kreskowy to graficzne przedstawienie informacji składające się z jasnych i ciemnych kresek. Kod kreskowy przeznaczony jest dla czytników elektronicznych czyli skanerów. W czasie skanowania kodu przez skaner, światło przechodzące przez czytnik w postaci wiązki lasera, przesuwa się wzdłuż kodu. Skaner zamienia światło odbite od kodu kreskowego na sygnał elektroniczny, zrozumiały dla kasy lub komputera.

Początki

Sama technologia kodów kreskowych została opatentowana już w 1952 roku, zaś teoretyczne opracowania sięgają wczesnych lat 30. XX wieku. Jednak długi czas był to wynalazek niewykorzystywany. Po prostu brakowało urządzenia, które odczytywałoby bez żadnych problemów stworzony kod. 

Dopiero po kilkunastu latach, w 1969 roku wynaleziono skuteczne źródło światła, które pozwoliło na odczytywanie kodów. Laser - bo o nim mowa - był idealnym rozwiązaniem i jest stosowany do dnia dzisiejszego. 

W 1971 roku IBM stworzył Uniwersalny Kod Produktu (UPC) czyli kod kreskowy. Obowiązuje on w USA po dziś dzień.

W czerwcu 1974 roku jeden z pierwszych skanerów UPC został zainstalowany w supermarkecie Marsh w Troy, w Ohio. I tak objawił się światu kod kreskowy!

Dodajmy, że w 1977 roku w Europie stworzono odpowiednik systemu amerykańskiego, znany jako standard EAN. 21 lat później postanowiono połączyć obydwa standardy i stworzyć jeden globalny system kodów kreskowych - tak powstał obecnie używany system GS1. Polska została włączona do systemu EAN po przemianach ustrojowych, w 1990 roku.

Znaczenie kodu kreskowego

Kod kreskowy zrewolucjonizował wiele branż, od handlu, przez logistykę, po hotelarstwo i opiekę zdrowotną. Usprawnił i przyśpieszył działanie. A co za tym idzie, dzięki niemu poszczególne branże generowały większe zyski. 
Korzyści wynikające ze stosowania kodów kreskowych:

• prędkość działania
• większa dokładność zapisanych informacji
• opłacalność, gdyż nie jest to kosztowna technologia
• lepsza kontrola nad np. stanami magazynowymi czy transportem produktów
• prostota użycia.

Zastosowanie kodu kreskowego

Oto przykładowe zastosowanie kodu kreskowego w najważniejszych branżach.

Transport i logistyka

• zarządzanie magazynowaniem produktów
• zarządzanie systemem kontroli
• identyfikacja i śledzenia kontenerów oraz palet w łańcuchu dostaw.

Produkcja

• identyfikowanie numerów produktów, partii, specyfikacji, ilości i innych informacji, co ułatwia śledzenie procesu produkcyjnego.

 Retail

• rejestracja ilości i lokalizacji artykułów
• możliwość szybkiego obliczenia ceny i sumy towarów  przy kasie w sklepie.

Usługi

• weryfikacja biletów w kinach, teatrach, w czasie koncertów, eventów a także podczas podróży.

Kody kreskowe – przełomowe rozwiązania

Historia kodu kreskowego i całej dotyczącej go technologii nie jest oczywiście opowieścią zamkniętą. Podlega stałemu progresowi i ewolucji. Firmy ciągle pokazują światu kolejne, przełomowe rozwiązania.
 

Technologia RFID

Jednym z większych przełomów w historii kodów kreskowych było opracowanie technologii RFID. Nazwa to skrót od Radio Frequency Identification, co oznacza identyfikację za pomocą fal radiowych. RFID to technologia bezprzewodowej i bezkontaktowej transmisji danych cyfrowych na niewielkie odległości (od kilkudziesięciu centymetrów do kilkudziesięciu metrów). 

W podstawowej wersji RFID składa się ze znaczników i czytników. Technologię RFID wykorzystuje się najczęściej do identyfikowania przedmiotów. Na przedmiot nakleja się znacznik RFID, lub montuje się go w inny sposób. W momencie gdy przedmiot ten znajdzie się w obrębie działania czytnika, informacja o jego obecności wraz ze wszystkimi zapisanymi danymi jest odczytywana i może być dalej przetwarzana np. w systemie informatycznym. 
 

Kody 2d

W połowie lat 90-tych doszło do kolejnego istotnego przełomu w historii kodowania produktów. Do obiegu weszły kody 2d, które są w stanie pomieścić o wiele więcej informacji niż kody kreskowe. Dzieje się tak dlatego, że  kody 2D zawierają dane zarówno w poziomie, jak i pionie. 

Jednym z rodzajów kodów 2d jest Kod QR (Quick Response Code). W kodzie QR można zapisać liczby, całe zdania, linki a nawet akapity tekstu. 

Drukarki etykiet

Oczywiście, żeby stworzyć kod kreskowy potrzebna jest specjalna drukarka etykiet. Historia jej powstania sięga roku 1973, kiedy to firma Intermec wprowadziła pierwszą tego typu drukarkę na rynek. Urządzenie było jeszcze duże i hałaśliwe. 

W 1981 roku ta sama firma wyprodukowała  pierwszą termiczną drukarkę kodów kreskowych. Obecnie drukarki etykiet to nowoczesne i nieduże urządzenia, potrafiące wydrukować wiele rodzajów kodów i etykiet.

Więcej tutaj.

Rozwój skanerów

Kolejna istotna kwestia to rozwój skanerów, wszak bez nich kody kreskowe nie mogły by być tak ważne dla gospodarki. 

Najważniejsze punkty w historii rozwoju skanerów to:

• 1969: firma Computer Identics wyprodukowała pierwszy skaner laserowy helowo-neonowy
• 1971: firma Norand Corporation opracowała pierwsze przenośne urządzenie skanujące Norand 101
• 1982: Symbol Technologies wprowadziła na rynek pierwszy ręczny skaner kodów kreskowych LS7000
• 1984: podczas IO w Los Angeles skanery Computer Identtics zostały użyte do odczytu kodów kreskowych wydrukowanych na plakietkach sportowców, dziennikarzy i personelu
• 2016: premiera skanerów z serii Granit, doskonałych do pracy magazynowej i przemysłowej
• 2017: powstają skanery z serii Voyager, niezwykle popularnych w branży retail
• 2021: na rynek wchodzą pierwsze skanery z serii Genesis, który idealnie pasują do sprzedaży sklepowej oraz do odczytu kodów z kart lojalnościowych oraz telefonów. 

Więcej tutaj.

Niewidoczne kody

Kolejnym ważnym osiągnięciem jest stworzenie niewidzialnych gołym okiem kodów kreskowych wkomponowanych w całe tło opakowania. Ma to liczne zalety, m. in.:

•  kasjerzy nie muszą szukać kodu kreskowego UPC, co przyspiesza proces płatności
•  niewidzialny kod nie wpływa na jakość nadruku na opakowaniu
•  kod jest czytelny nawet na zniszczonej powierzchni
•  cała powierzchnia opakowania staje się kodem kreskowym
•  znacząco przyspiesza skanowania produktów.

Podsumowanie

Podczas 50 lat swojego istnienia kod kreskowy stał się niezbędnym elementem światowej gospodarki. Zrewolucjonizował wiele branż, nadał im większą dynamikę, a także wpłynął na wyższy poziom komfortu podczas codziennych zakupów milionów ludzi na całym świecie. Bez wątpienia niepozorny kod kreskowy zmienił świat.