Koncepcja zakłada wykrywanie obiektów znajdujących się na powierzchni ekranu w oparciu o blokowanie lub odbijanie światła podczerwonego przez te obiekty. Pierwsze ekrany dotykowe wykorzystujące podczerwień opracowano w pierwszej połowie lat 80-tych XX wieku budując tzw. "ramki opto-matrix" (prod. Carroll Manufacturing Corporation). Koncepcja opto-matrix zakłada wyświetlanie za pomocą diód bezpośrednio nad powierzchnią roboczą ekranu gęstej siatki promieni podczerwonych. Podczas pracy z ekranem promienie są zasłaniane dzięki czemu receptory podczerwieni znajdujące się w ramce precyzyjnie pozycjonują miejsce dotyku.
Druga koncepcja wykorzystująca podczerwień do budowy ekranów dotykowych jest nieco bardziej skomplikowana i opiera się na analizie obrazu (optyce). W bokach ekranu dotykowego umieszczone są diody rozpraszające światło podczerwone na powierzchni roboczej. W rogach ekranu znajduje się system kamer (2, 3 lub 4), które obserwując powierzchnię roboczą wykrywają cienie przedmiotów dotykających ekran. Najnowsze ekrany optyczne wykrywają jednocześnie cienie i refleksy światła generowane przez obiekty dotykające ekran i tym samym działają jeszcze precyzyjniej.
Ekrany optyczne najczęściej stosuje się w dużych wyświetlaczach (≥32") jednocześnie oferując rozwiązania multi-touch.
W ofercie Elo percepcja podczerwieni wykorzystywana jest w ekranach dotykowych typu Infrared.